Mitropolit Amfilohije se ogrešio o crkvene kanone, ali i „načinio do sada nezapamćen presedan u molitvenom kontekstu ne samo menjanjem reči, već zloupotrebivši deo u molitvi za stradale na Kosovu jer je na njihovo mesto stavio politiku i kletvu”, kažu za „Blic” u Patrijaršiji.
I pored toga, među strožim merama koje bi patrijarh Irinej mogao da izrekne mitropolitu i penzionisanom vladiki Artemiju zbog nastupa na mitingu o Kosovu, jedino je zabrana pojavljivanja u Beogradu.
Nastup dvojice vladika veterana ukazao je na sve dublju polarizaciju u SPC. Najjednostavnije rečeno - na politikante, s jedne, i vladike koji su pastirski nastrojene, s druge strane, koji smatraju da je Crkva institucija koja treba da pomogne narodu, a ne da povlači političke odluke.
Deo vladika koji je sklon politici svoj javni život započeli su upravo devedesetih. Osim mitropolita Amfilohija, zbog čijeg je političkog angažmana i dozvole da DSS koristi mitropoliju kao sredstvo u borbi protiv odvajanja Crne Gore doveo Crkvu na tom prostoru do borbe za opstanak, u ovoj grupi su mahom vladike sa prostora BIH, ali i inostranstva.
Vladika banjalučki Jefrem, poznat kao rečiti branitelj dela Radovana Karadžića, njegovu sliku je svojevremeno držao na zidu.
Vladika zvorničko-tuzlanski Vasilije osim sklonosti ka bludnim radnjama ne zaostaje u kvazipatriotskom zanosu kada god mu se ukaže prilika.
Vladika Konstantin, kome je zbog pronevera novca uzet deo Eparhije srednjoevropske, i njegov brat vladika kanadski Georgije koji se slika sa šajkačama ali i u društvu žena, takođe pripadaju grupi „patriota”.
Mileševski Filaret i banatski Nikanor episkopi su koji i novcem vernika koji je namenjen obnovi crkve i životu eparhije pomažu ekstremne desničare.
Sve ove vladike su protivnici „ulaska Zapada u duše Srba”, ali i Srbije u EU. Međutim, s druge strane, oni se ne libe da vide svet, a neki od njih i uživaju blagodeti demokratskih društava.
Prema saznanjima „Blica”, i po broju putovanja se izdvaja mitropolit Amfilohije. On je pre nekoliko meseci, oformljujući novu eparhiju na prostoru Južne Amerike nedeljama putovao od Argentine do Meksika, a upoznao je i Karipska ostrva.
I dok oni putuju i njihovi sveštenici se otimaju za evropske i američke parohije, a Srbiji preporučuju izolaciju, istovremeno prave sve dublji jaz u kominikaciji između Crkve i države, koji preti da dovede do potpunog prekida.
S druge strane je manje glasna, ali brojnija grupa vladika u Saboru SPC.
Ove vladike nisu sklone licemerju, ne ponašaju se kao feudi u svojim eparhijama. Smatraju da Crkva mora da redefiniše svoj stav i bude uključena u društvo, ali ne i da se bavi dnevnom politikom.
Ove vladike okrenute su duhovnom životu eparhija koje su im date na upravljanje i smatraju da Crkva ne sme biti smetnja napretku Srbije, niti ulasku u EU.
„Blic” je juče razgovarao sa nekoliko vladika, od kojih većina upravlja eparhijama na prostoru Srbije. Oni ocenjuju da je na mitingu ponižena Crkva i zloupotrebljena duhovnost.
- Crkva se ne može svesti na dvojicu sabraće koji su bili na mitingu bez dozvole patrijarha. Poznati u teološkom svetu, degradirali su ne samo sebe, već Crkvu, ali i skup Srba, čiji su moguće i neki opravdani razlozi ostali u senci kletvi koje su nedopustive. Čuli smo molitvu u kojoj se živi sahranjuju i tretiraju kao upokojeni. Moram da kažem da je to potpuno izletanje iz koloseka - kaže jedan od vladika, koji je zamolio da mu se ne pominje ime.
Još jedan od vladika sa prostora Srbije kaže za „Blic” da mitropolit i vladika Atanasije nisu na mitingu predstavljali ni patrijarha, ni Sinod, ni Crkvu.
- Oni su bili deo ideologije, i to u senci Vojislava Koštunice, čija je i senka sve tanja. Svedoci smo korišćenja vere u političke svrhe u ciju razjedinjavanja naroda koji je deljen na izdajnike i patriote, a što je sramno - kaže episkop.
